Meme başı akıntısı, meme ağrısı ve meme kitlesinden sonrası meme ile ilgili en yaygın üçüncü şikayettir. Doğurgan çağdaki kadınların %80’inde meme başı akıntısı görülür.
Bunların çoğu iyi huyludur. Değerlendirme ve yönetimin temel hedefleri, benign meme başı akıntısı olan hastaları, papillom, yüksek riskli lezyon veya kanser gibi altta yatan hastalıkları olan hastalarından ayırmaktır.
Meme başı akıntısı nedenleri ve tipleri
Meme başı akıntısı normal süt üretimi (laktasyon), fizyolojik meme başı akıntısı (galaktore) veya patolojik (şüpheli) meme başı akıntısı olarak sınıflandırılır.
Laktasyon: Memenin normal salgı ürünleri süt ve kolostrumdur. Gebelik ve postpartum dönemde, meme bezleri bir dizi fiziksel ve biyokimyasal uyarana cevap olarak süt üretir. Süt salgısı doğumdan sonra veya emzirmeyi bıraktıktan sonra en az altı ay devam edebilir.
Fizyolojik meme başı akıntısı (galaktore): Fizyolojik meme başı akıntısı veya galaktore, hamilelik veya emzirme ile ilgisi olmayan patolojik olmayan meme başı akıntısı olarak tanımlanır. Galaktore genellikle birden fazla kanaldan, bilateral beyaz veya berrak meme başı akıntısı olarak görülür; ancak tek taraflı, sarı (saman renkli), yeşil, kahverengi veya gri de dahil olmak üzere diğer çeşitli renklerde olabilir. Kanlı değildir. Galaktore ilaçlara, hipofiz tümörlerine, endokrin anormalliklerine veya diğer tıbbi durumlara ikincil olan hiperprolaktinemiden kaynaklanır.
Patolojik (şüpheli) meme başı akıntısı: Süt dışındaki sıvıların sekretuar üretimi memedeki patolojik bir süreçten kaynaklanıyor olabilir. Akıntı genellikle tek taraflı, spontan, sürekli ve tek bir kanala lokalizedir. Seröz (açık veya sarı), kanlı veya seroanjinöz olabilir. Patolojik meme başı akıntısının yaygın etiyolojileri şunlardır:
Papillom: Patolojik meme başı akıntısının en yaygın nedeni iyi huylu bir papillomdur (%52-57) . Papillom, meme duktus duvarından kaynaklanan papiller bir tümördür. Papilloma ile ilişkili akıntı şeffaf veya kanlı olabilir. Soliter papillomlar bazen atipi veya intraduktal karsinom (DCIS) alanlarını barındırabilir.
Duktalektazi: Patolojik meme başı akıntısı olgularının yaklaşık %14-33’ünde görülen diğer bir yaygın benign nedendir.
Kanser: Patolojik meme başı akıntısı olgularının %5-15’inde bulunur. Diğer bulguların yoksa meme başı akıntısı ile ilişkili en yaygın malignite DCIS’dir.
Enfeksiyon: Pürülan meme akıntısı periduktal mastit ile görülebilir.